Tağar Çayı’nda HES’e türkülü protesto….
SERRA TAYLAN
Tunceli’nin Çemişgezek ilçesinde yapımı devam eden Tağar Çayı’ndaki hidroelektrik santrali (HES) ve regülatör çalışmalarına tepkiler devam ediyor. Tağar Çayı Dayanışma Platformu dönem sözcüsü Hakan Gökalp Munzur Dağları, Ağbaba Tepesi’ne çıkarak yapılan HES çalışmasını protesto etti. Protestosuna Tağar Çayı kenarında türkülü bir eylemle devam eden Gökalp:’’ Sesimiz 855 rakımlı Tağar Köprüsü’nden duyulmadı. Biz de 3449 rakımlı Ağbaba Tepesi’nden yetkililere sesleniyoruz. Tağar Çayı’nın muhteşem doğası HES santral inşaatıyla tarumar ediliyor. Bu coşkun akan çayın suları hele çıkardığı o muhteşem ses yok olacak. HES uğruna bu muazzam güzelliği bozmayın.’’’dedi.
‘’Artık söz ile değil, saz ile sesleneceğiz’’
Biz bu gün Munzur Dağları’nın en yüksek zirvesi 3449 rakımlı Ağbaba Tepesi’ndeyiz. Buraya geldik.Nereden geldik?Tunceli ili Çemişgezek ilçesinden geldik. Niye geldik? 26 Ağustos 2024’te 855 rakımlı Tağar Çayı köprüsünden, tarihi Tağar köprüsünden devletimizin bütün yetkililerine, ilçemize yapılan hukuksuz ve kaçak HES Projesini bildirmek, kanunlara uyulmasını sağlamak amacıyla yaptığımız açıklamayı 855 rakımlı Tağar Köprüsü’nden, Osmanlı yadigarı tarihi Yusuf Ziya Paşa Köprüsü’nden, Mostar’ın yavrusu, Mostar’ın ikiz kardeşi, Mostar’ın arkadaşı, can gardaşı Tağar Köprüsü’nden yaptığımız açıklama sanırım ses vermedi. Biz de bütün Çemişgezeklilerin sesi olmak için ce Erzincan ‘a yakın olduğu için, Erzincan’ın dahi en yüksek zirvesi olduğu için Ağbaba Tepesi’ne geldik. Hem de 5,5 saat yol yürüyerek geldik. Şimdi buradan Erzincan valimiz Sayın Hamza Aydoğdu’ya söz ile değil, saz ile seslenmeye geldik. Tüm Türkiye kamuoyuna duyuruyoruz. Sesimiz Tağar Köprüsü’nden.855 rakımlı Tağar Köprüsü’nden duyulmadı. Biz de Erzincan Valisi Sayın Hamza Aydoğdu’ya, Çevre ve şehircilik bakanımız Sayın Murat Kurum’a ve şu an pankartı tutarak feryadımızı ilettiğimiz Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan’a bir kez daha en yüksek zirveden söz ile değil, saz ile sesleneceğiz.’’ Dedi.
‘’Devletin valisi kanun çiğnemez..’’
Türkülü protestosunun ardından açıklamalarda bulunan Hakan Gökalp HES’i Erzincan Valiliği İl özel idaresi nin iştiraki olan ER İDARE A.Ş. nin yaptığını söyledi. Yapılan HES’in ÇED olumlu raporu henüz alınmadığını ve buna rağmen inşa edildiğini ve hukuksuz olduğunu söyleyen Hakan Gökalp şunları söyledi: “Çemişgezek'te aylardır Cumhuriyet tarihinde eşi ve benzerine rastlanmamış bir hukuksuzluk ve kıyım yapılıyor. Ve bu hukuksuzluğun acilen durdurulması gerekmektedir. Devletin valisi kanun çiğnemez. Erzincan Valisi ve aynı zamanda ER İDARE A.Ş. yönetim kurulu başkanı Sayın Hamza AYDOĞDU Tunceli/ Çemişgezek' te devletin kanunlarını yok sayarak hukuksuz bir HES inşa ediyor! Osmanlı Yadigârı Tarihi Yusuf Ziya Paşa Köprüsü' ne bitişik olarak ve ÇED olumlu kararı olmaksızın HES inşa edildi. Devletin ilgili ve yetkili kurumları da seyrediyor.
''HES uğruna bu güzelliği bozmayın…’’
Gökalp yetkililerin seslerini duyması amacı ile türkülü protestosunu Tağar Çayı’nın 26 noktasında gerçekleştireceğini belirterek şunları söyledi: ‘’Buradan ilgili tüm kurumlara sesleniyorum: Tağar çayının muhteşem doğası HES santral inşaatıyla tarumar ediliyor. Bu coşkun akan çayın suları hele çıkardığı o muhteşem ses yok olacak. HES uğruna bu muazzam güzelliği bozmayın. 230 yıllık mimari şaheser güzelim köprünün ömrünü kısaltmayın. Bırakın doğal kalsın.’’
Tağar Çayı’ndaki HES’e bir tepki de Tuncelili Avukatlardan..
Tağar Çayı üzerinde yapılan HES çalışmalarına bir tepki de Tunceli Barosu’ndan geldi. Türkiye Barolar Birliği (TBB) Çevre ve Kent Hukuku Komisyonu Üyesi Avukat Barış Yıldırım, Yıldırım, projenin hukuksuz olduğunu belirterek şunları söyledi: "Çemişgezek ilçesindeki Tağar nehrinde kaçak bir HES inşaatı sürdürülüyor. Şimdi regülatörü ve HES projesinin regülatörü yani su alma yapısı, iletim tüneli, yükleme havuzu ve santral binası, Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) kanunun 10'uncu maddesine aykırı şekilde, neredeyse inşaatı tamamlanan yapı üniteleri ile gündemde. 2872 sayılı Çevre kanunu çevresel etki değerlendirilmesi (ÇED) süreci tamamlanıp ÇED olumlu kararı alınmadıkça projelerle ilgili ihale yapılamayacağını, projelere teşvik edilemeyeceğini, projeler için yatırıma başlanamayacağını, projelerin inşaatının başlayamayacağını net olarak söylüyor. Biz bu HES projesinin inşaat faaliyetleri başladıktan sonra ilgili idareye, bakanlığa ve bakanlığın taşra teşkilatına başvuruda bulunduk. 2577 sayılı idari yargılama usulü kanununun 10’uncu maddesi çerçevesinde süreç içerisinde yanıt verilmedi, istek reddedildi. Biz de bunun üzerine idare mahkemesine başvurarak projenin inşaatının, yürütmesinin durdurulması ve iptali talebinde bulunduk. Yargılama süreci devam ediyor. Anayasanın 56'ncı maddesi devletin çevreyi korumakla yükümlü olduğunu söyler. Anayasanın 63’üncü maddesi devletin kültür ve tabiat varlıklarını korumakla yükümlü olduğunu söyler. Diyebilirim ki dünyada bir ilçe merkezinde en fazla yaban keçilerinin popülasyon bulduğu yer Çemişgezek İlçesi. Yine 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu hükümlerine göre taşınmaz kültür varlığı olarak tescil edilmiş tarihi Tağar Köprüsü var. Bu aynı zamanda koruma sahası alanında. bölgede korunan alanların tespit, tescil ve ilana ilişkin usul ve esaslara yönelik hükümlerine göre birinci derecede doğal sit alanı olarak ilan edilmesi gerekiyor.Yine 2973 Sayılı milli parklar kanununa göre milli park olarak Tevfik edilmesi gereken sahada bulunmaktadır. Bizler bundan sonra Tağar Vadisinin hem milli park hem de kesin korunacak hassas alan olarak 1. Dereceden doğal sit alanı olarak ilan edilmesi için de başvurularımızda bulunacağız.’