Elazığlı üreticilerden Hal komisyoncularına tepki:” Böyle giderse Elazığ bölgesindeki çiftçiler üretimi bırakacak.”
HABER/SERRA TAYLAN
''Tarım ülkesiyiz, dışardan ithal mi yapalım. Böyle giderse Elazığ bölgesindeki çiftçiler üretimi bırakacak.''
Salatalığın bize maliyeti 20 TL, fidesinin maliyeti 26 TL, bir torba gübre olmuş 3 bin TL: Buradan devlet büyüklerimize, siyasilerimize sesleniyoruz. Biz üretim yapamıyoruz. üretim yapamayınca ne olacak ülkede ekonomi olmayacak. Dışardan mal alınacak. Tarım ülkesiyiz, dışardan ithal mi yapalım. Böyle giderse Elazığ bölgesindeki çiftçiler üretimi bırakacak. Bunun en büyük % 50 kaybı da komisyoncular yüzünden olacak. komisyoncular burada belediyeden 4 bin liraya kiraladıkları dükkanda oturuyor, ayaklarını üst üste atıyorlar. Antalya'dan, Mersin'den arabasını gönderip malı getiriyorlar. Kiloda bir TL kazanalım diyorlar. Bu gün 5 lira kazandım yeter diyorlar. Ama biz üretim yapamıyoruz. Benim yanımda 80 tane işçi çalışıyor. 80 işçiye yevmiyesini vermek için, emeklerinin karşılığını vermek için benim ürettiğim malı satmam lazım değerinde. ben satamayınca eleman çalıştırmayacağım, işi bırakacağım. Tarım bitecek. Bir ülkenin bel direği tarımdır. Tarıma da bu şekilde destek verilirse tarım bitecek. Komisyoncu bizden alırsa 1 TL,2 TL'den fazla kazanıyor. Bizden alırsa artı olarak % 15 de komisyon alıyor. Ben komisyoncuya malımı satsın diye verdiğim zaman % 15 de komisyon veriyorum zaten. % 15 komisyon kesiyor benden o malı satmak için. Ama yine de vermiyorlar, gözleri doymuyor.
Daha önce kış aylarında Elazığ'da üretim yoktu. O zaman dışardan ürün alıyorlardı. Şimdi aldıkları ürünün devamını getiriyorlar. Ama getirdikleri ürün yenmiyor. Yenmeyen malı getirip piyasaya sürüyorlar. O yüzden biz kaliteli ürünümüzü satamıyoruz. Çok mağduruz. Siyasi büyüklerimizden destek bekliyoruz. Belediyenin buna izin vermemesi lazım. Kooperatif kurmak istiyoruz, kendi ürünlerimizi satmak istiyoruz.''
''Bizim maliyetimiz yüksek. Adamların umurunda değil. Biz mağduriyetimizi dile getirdiğimizde başkan itiraz ediyor.''
Üretici Raif Koçgündüz ise Elazığlı üreticilerin ürün hasadına yeni başladıklarını söyledi. Komisyonculşarın Antalya'dan sera bozumu ürünleri düşük kaliteli olarak getirdiklerini ve piyasaya sürdüklerini ifade eden Akgündüz şunları söyledi:
''Dışarının piyasası çok düşük. Komisyoncular dışardan getiriyor. Biz de yerli üreticiyiz. Malımız yeni çıkmış. Maliyet yüksek olduğundan işçi çalıştıramıyoruz. İşçi çalıştırsak parasını ödeyemiyoruz. Bu şekilde toplantı yapıldı, arkadaşlar başkana dile getirdi ama, başkan itiraz ediyor bize. Başkan bizim sıkıntılarımızı bilmiyor. 5 bayan çalıştırdığımda 7 bin 500 lira günlük yevmiye veriyorum. 7 bin 500 'ü ben kazanmak için örneğin bir ton mal 7,5 'a gitmiyor. 8 liradan bu gün salatalık satılmadı. zaten işçi topladığı zaman seradan 1 ton mal çıkmıyor. Fidesini söyleyeyim. aşılı fidenin tanesi 26 lira. Aşısız 13 lira. Aşılı ekmek zorundayız diğer türlü çıkmıyor. Bunu da komisyoncular bildikleri halde ha bire dışardan getirmeye çalışıyorlar. Dışarı da kışın çıkarmış ürünü. Şu anda son demleri. Bu ana kadar zaten yükünü almış. Dışarısı ucuz veriyor kendini kurtarıyor. Fakat biz ürünü daha yeni hasat etmişiz. Bizim maliyetimiz yüksek. Adamların umurunda değil. Biz mağduriyetimizi dile getirdiğimizde başkan itiraz ediyor. Ama öyle değil. Sebze hali komisyoncuları gelsinler, çektiğimiz çileyi görsünler. Kimsenin umurunda değiliz. Siyasilerin el atması gerekiyor.''
''Komisyoncular dışardan sebze getirdikleri için çiftçi de bundan dolayı zarar etmektedir''
Elazığ'da en çok sebze üretilen Yurtbaşı Beldesi Orgeneral Eşref Bitlis Mahallesi Muhtarı Ahmet Karadağ da üreticilerin yapılan uygulamalar nedeni ile mağdur olduklarını söyledi. Karadağ.''
''Şu an piyasa düşük olduğundan dolayı Elazığ sebze halinde de genelde komisyoncular dışardan sebze getirdikleri için özellikle salatalıkta piyasa şu anda çok düşük. Çiftçi de bundan dolayı zarar etmektedir. Hal başkanı ile görüşüldü ama bir sonuç alamadık. Talebimiz, sebzelerin dışardan getirilmemesi. Kışın 12. aydan itibaren dışardan getiriliyor. Bizim buna bir itirazımız yok. Yalnız 3. veya 4. aydan itibaren bizim yerli mahsulümüz çıktığı için dışardan komisyoncularının sebze getirmesini istemiyoruz. Dışardan gelen sebze sezon sonu olduğundan dolayı tabiri caizse harman sonu dediğimiz dönemdeyiz. Şu an onlar seralarında temizlik yapıp düşük kaliteli malları getiriyorlar. O nedenle fiyatları düşük. '' diye konuştu.
''Siyasilerden bu halde kooperatifin komisyon dükkanını bize vermelerini istiyorum.''
Hal yönetiminin ya da üreticilerin bu işin çözümünde yeterli olmayacağını ifade eden üretici Naim Erberk de yaşanan mağduriyetin giderilmesi için bir kooperatif kurulmasını istediklerini belirterek sözlerini şöyle sürdürdü:
''Şu an siyasilerden bu halde kooperatifin komisyon dükkanını bize vermelerini istiyorum.Ben kendi malımı kendim satayım. başkan biz komisyoncuların ortağı mıyız*Diyor. Diğeri biz değneğimizi ortaya koyarız diyor. Benim siyasilerden ricam şu. Bu işin peşine düşeceğim. Cumhurbaşkanına da yazı yazacağım. Komisyoncular para kazanmak istiyorlar. ''
Hal başkanı Ali Rıza Gürbüz:'' Biz çocuk muyuz? Köylülerin elinde mi kaldık? ''
Biz kimsenin ticaretine karışamayız. Yarın domates de gelecek, diyecekler getirmeyin, karpuz da gelecek diyecekler getirmeyin. Biz çocuk muyuz? Köylülerin elinde mi kaldık? Bir salatalıktan dünya kadar zarar etmişiz. Bana 7 aydır salatalık gönderiyorlar. ben şimdi onlara göndermeyin mi diyeyim? orada da salatalık 5 lira. Ben de üzülüyorum salatalığın 8-10 liraya düşmesine. Biz 20 liraya sattığımızda daha fazla para kazanıyorum. Orada seraları bozuyorlar. 8 aydır oradan ürün getiriyorum. Adam diyor seraları bozuyoruz. Ben 300 tane salatalık istemişsem adam gönderiyor 500-600.Birşey de diyemiyorum. Çünkü dünya kadar da borcumuz var oraya. Ben onun peşindeyim. Ben bunlara acımıyor muyum? Görmüyor muyum? Hepsini de tanıyorum. Hepsi köylülerimiz, tanıdıklarımız. Hiç kimse istemez bu durumu.
Elazığlı üreticiler ürettikleri ürünün sebze halinde komisyoncular nedeni ile zararına satıldığını söyleyerek isyan ettiler. Elazığ Sebze hali yönetimi ile görüşen çiftçiler, hal komisyoncularının il dışından gelen düşük kaliteli ürünleri komisyon bedeli almak için piyasaya sürdüklerini belirterek kendilerine kilo maliyeti 20 lira olan ürünleri 8 liradan satmak zorunda kaldıklarını belirttiler. Yetkililerin bu soruna çözüm üretecek adımlar atmasını istedikler4ini belirten üreticiler yaşadıkları mağduriyet karşısında üretimi bırakacak noktaya geldiklerini söylediler.
Gelen ürünler yüzünden şu anda normal piyasası şu anda 20 TL'nin üzerinde olması gerekirken biz 8 TL'ye ürün satıyoruz. Üretici Sinan Cankara hal yönetiminin üreticileri mağdur ettiğini belirterek büyük zararlara yol açtığını söyledi. Antalya, Mersin gibi illerden gelen sezon sonu kalitesiz ürünlerin kendi ürettikleri yeni sezon ürünlerin piyasa değerini düşürdüğünü ifade eden Cankara konuyu hal kurul başkanı Ali Rıza Gündüz ile görüştü. Cankara üreticilerin yaşadığı sıkıntıları şu ifadelerle dile getirdi: '' Elazığ bölgesinde çiftçilik yapmaktayım şu anda. Yaklaşık 60 bin m2 kapalı sera alanım var. Elazığ'da üretim yapıyorum. Elazığ şu anda doğunun Antalya'sı oldu. Tüm çevre illere, doğu illerine ürün veriyoruz buradan. Sebze ihtiyaçlarının tümünü karşılamaya çalışıyoruz. Yüklü miktarda ödeme yapıyoruz. Yalnız çok ciddi bir sorunumuz var. Elazığ'da serbest piyasa uygulaması var. Sebze halinde çiftçiler olarak biz getirdiğimiz malı satamıyoruz. Komisyoncular Antalya'dan Mersin'den yok pahasına ürünleri getiriyorlar. Şu anda oralarda sezon kapandığı için kalitesiz, çöp ürünleri bizim buraya gönderiyorlar. Bizim burada komisyoncularımız ürünleri oradan 2 TL'ye alıp burada 5 TL'ye satma çabasındalar. Oradan gelen ürünler yüzünden biz şu anda ürettiğimiz yerli, taze ürünleri satamıyoruz. Ve komisyoncularımıza diyoruz ki ürünleri bizden alın, piyasanın % 10 altına bir fiyatla verelim sizlere. Bizden alın ki biz ürettiğimiz malı satabilelim. Komisyoncularımız Elazığ çiftçisine destek vermeyip hala dışardan ürün almaktalar. Gelen ürünler yüzünden şu anda normal piyasası şu anda 20 TL'nin üzerinde olması gerekirken biz 8 TL'ye ürün satıyoruz.''