HABER/ FUNDA CANPOLAT
Elazığ’ın Ulukent Mahallesi’nde bulunan 17 adet tarihi ev 2005 yılında tescilli yapı olarak belirlendi. O günden itibaren bir çivi bile çakılmayan evlerin sahipleri depremzede olmalarına rağmen depremzedelere tanınan hiçbir şarttan faydalanamadı. Tescillenen 17 evin sahiplerine her hangi bir konut hakkı tanınmazken evlerin restorasyonu da gerçekleştirilmedi.
Mahalledeki tarihi evler 24 Ocak 2020 Elazığ Depremi ve 6 Şubat 2023 tarihinde yaşanan Kahramanmaraş depremlerinden dolayı hasar alırken, tescilli yapı olmaları nedeniyle tamirat ve tadilat yapılmasına engel olunuyor.
Deprem sonrası oturdukları evlerin tehlike saçtığını belirten mahalle sakinleri, evlerinin hasar almasına rağmen ne hak sahipliği, ne de sosyal ve nakdi yardım alamadıklarını bu nedenle mağdur edildiklerini dile getirdiler.
MAHALLE MUHTARI ATLAN: TESCİLLİ YAPI OLDUKLARI İÇİN MAHALLELİLER HAK SAHİBİ OLAMADILAR
Ulukent Mahalle Muhtarı Yusuf Atlan konuya ilişkin olarak yaptığı açıklamada bu tescilli evlerde yaşayan vatandaşların evlerinin bakım ve onarımını yapamadığı gibi taşınma ve kira desteği de alamadıklarını dile getirerek bu vatandaşların hak mağduriyeti yaşadıklarını söyledi. Atlan konuya ilişkin yaptığı açıklamada;
‘’ Bu tescilli evlerimizin hepsi asırlık bir ömre sahip. Bunlar kerpiçten yapılma, cumbalı eski evler. Depreme dayanıklı olmayan evler. Çoğunun içinde hala oturan vatandaşlar var. Bu evlerin hemen hepsi hasarlı. İçinde oturan vatandaşlarımız mağdur. Kanun gereği tescilli yapıda oturdukları için hak sahibi olamadılar. Bu gün apartmanlarda veya tescil dışı yapıda oturanlar hasar durumuna göre kira yardımı, taşınma yardımı gibi desteklerden faydalandılar. Ancak bu vatandaşlarımıza böyle bir hak tanınmadı. 17 ev var bu şekilde. Çok uzun yıllardır ayakta duran bu evlerin hasar almaması mümkün değil. Şu an bu vatandaşlarımız dar gelirli insanlar. Evlerini taşımaya çalışsalar kira ödeyecek durumda değiller.” dedi.
BU EVLER NE YAPILIYOR NE YIKILIYOR?
Evlerin akıbetinin ne olacağı konusunda mahallelinin tedirgin olduğunu da dile getiren Muhtar Atlan:” Bu evler ne yapılıyor, ne yıkılıyor?” diyerek evlerin restorasyonuna bir an önce başlanması gerektiğini söyledi. Atlan sözlerine şöyle devam etti:
”Sorun sadece bununla da kalmıyor. Bu evlerden bir tanesi boş. Ne yıkılıyor, ne restore ediliyor. İçinde tinerciler, başıboş insanlar toplanıyor. Bu mahallelimiz için de sıkıntılı bir durum.” dedi.
Bu evlerin restorasyonu konusunda ilgililerle görüştüklerini de belirten Muhtar Atlan;
“20 yıldan fazla bir süredir tescile konulan bu evlerin restorasyonu ile ilgili hala bekliyoruz. O günden bu güne birçok deprem yaşadı bu evler. Konuyla ilgili olarak Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği bakanlık yetkilileri ve TOKİ yetkilileri ile görüştük. Evlerin restore edilmesi konusunda Diyarbakır Koruma Anıtlar Bölge Müdürlüğünce Valilik talimatı ile yazışmalar yapıldı. Bu evlerde oturan ya da sahibi olan vatandaşların da imzası ile restorasyon kararı alındı. Bütün aşamalar tamamlandı. Belediyemizin bir an önce buna el atacağı söylendi. En kısa zamanda restore edilerek vatandaşlarımızın oturabileceği evler haline getirilmesi için çalışacağız. Ancak 20 yıldır tescillenen bu evlerin restorasyonunun gecikmesi vatandaşlarımız için de mahallemiz için de mağduriyet yaratıyor. Çünkü en ufak bir felakette yıkılabilecek durumda olan bu evlerde büyük kayıplar verebiliriz.” dedi.
EVLERİN HALİ ORTADA, YİNE DE HAFİF HASAR VERMİŞLER
Mahalledeki tescilli evlerde oturan vatandaşlar bu durumdan dolayı tedirgin. Yeni bir eve taşınacak maddi imkanları olmadığı için bir çoğu bu eski evlerde yaşamlarını devam ettirmek zorunda. Evlerinin bir an önce yapılmasını ya da hak sahipliği verilmesini talep eden bir mahalleli : “ Herkesin bu durumdan haberi var. Milletvekillerinin de haberi var. Buraya geldiklerinde durumu izah ediyoruz. Ama devamı gelmiyor. Çözüme kavuşturulmuyor.’’ dedi.
2005 yılından beri bu evlerin tescilli olduğunu ifade eden mahalle sakinlerinden Nevzat Biçer depremlerden sonra evlerin tamir edilemediğini ve evlerde yaşarken sürekli korktuklarını belirtti Biçer:
“Hiçbir şekilde bizlere yardım edilmedi. Deprem yaşadık kira yardımı yapacaklardı bankada hesabınıza yatacak denildi. Hala daha yapılmadı. Evlerin komplesine hafif hasar verilmiş. Evin temeli yok, bir kısmı yıkılmış. Buna rağmen hafif hasar deniyor. Kurul kararıyla, alınan raporları Çevre Şehircilik ve AFAD sistemlerine yüklememişler. İl Kültür Müdürü internet sitesinde var. Onlar da internetten bir şey görmedikleri için hak sahipliği vermediler. Bundan Vali’nin de, Belediye Başkanı’nın da, Milletvekillerinin de haberi var. Hepsi de haberdar. Diyarbakır Anıtlar Kurulu’ da dahil olmak üzere herkes biliyor. Her halde yüz defa yazışma yaptım ben. Hepsi olduğu gibi duruyor. Turizm İl Müdürlüğünün bana yazdığı yazı da mağduriyetin acilen giderilmesi yönünde. Tahliye kararı var belediyeden. Nereye gideyim? Evlerin hali ortada. Güçlendirme yapılmadı, şimdiye kadar devletin bir çivi çakmışlığı yok. ” dedi.
BU EVLERE BAKIP SAĞLAM DEDİLER, OYSA BİZ DUVARLARI DESTEKLERLE AYAKTA TUTUYORUZ
Mahalle sakinlerinden Besime Yavuz isimli vatandaş yaşadığı evi göstererek evinin hasarlı olduğunu söyledi. Yetkililerle evi konusunda görüşen Yavuz:
” Evimin halini görüyorsunuz. Elazığ depreminde hasar almıştı ama Maraş depreminden sonra çok hasar aldı. Duvar yıkılmasın diye alttan destek verdik. Bize yıkamazsınız diyorlar. Tescilli yapı olduğu için, tarihi eser olduğu için biz onaracağız diyorlar. Bu evin neresini onaracaklar? Onarılsa bile kasnak kalacakmış. Burası kerpiç ev altı kül olmuş. Depremden sonra her yeri yıkıldı döküldü. Biz de evi ayakta tutmak için destekler koyduk. Maraş depreminden sonra AFAD’a gittik. Tescilli ev olduğu için “bizim yapacağımız bir şey yok, hasarsız” dediler. Her yere başvurduk. Hasar vermiyorlar. Evde yatak odam çöktü. Kapılar bile kapanmıyor. Desteklerle ayakta tutuyoruz. Hiç bir destek vermiyorlar. Mecburen şu anda oturuyoruz. Bize hiç bir hak sahipliği, destek verilmedi. Elâzığ depreminde kiraya çıktık. Kira yardımı dahi alamadık.” dedi.
