Geleceğin en parlak mesleği: ‘’Yenilenebilir Enerji Teknolojileri’’
SERRA TAYLAN
Türkiye’de sanayi , üretim ve hizmet sektöründeki ara eleman açığını kapatmak ve ‘işin ehli’ ustalar yetiştirmek amacı ile açılan Mesleki ve Teknik Anadolu Liseleri hükümetin eğitim politikaları içerisinde önemli bir yer tutuyor. Özellikle son dönemlerde nitelikli ‘ara eleman’ eksikliği bu gün bir çok sektörde en büyük sorunların başında geliyor. Aileler arasında çocuğum iyi bir yeri kazanamaz, ya da okuyamazsa meslek lisesine gönderelim’ gibi bir anlayış küçümsenmeyecek derecede fazla iken, mesleki eğitimin çocuğun kendi alanında üniversite tercihinde de çok büyük olumlu katkıları var. Konu ile ilgili olarak konuşan Elazığ’da özel bir ‘Mesleki ve Teknik Lisenin kurucularından eğitimci Haticetül Kübra Zelyut, 2012 yılında başlatılan 7 bölgede 7 okul projesi ile meslek liselerine yönelik başlatılan eğitim hamlesini, başarılı ve başarısız olan yönleri ile anlattı…
‘’Mesleki teknik okullar Avrupa bazlı baktığımız zaman %90 başarıya sahip okullardır’’
Meslek liselerinin ülkemizde yanlış bir şekilde algılandığını ifade eden eğitimci Haticetül Kübra Zelyut, bu tarz okullara sanılanın aksine sadece okuldaki başarı düzeyi düşük öğrencilerin değil, belli bir mesleki yetenek ve eğilimi olan tüm öğrencilerin geldiğini söyledi. Zelyut, Milli Eğitim Bakanlığı’nın 2012 yılında başlattığı ‘7 bölgede 7 okul’ projesi ile bu algının yıkılmaya başlandığını belirterek şunları söyledi:
‘’Mesleki teknik okullar bir ülkenin gelişiminde, özellikle Avrupa bazlı baktığımız zaman %90 başarıya sahip okullardır. Ama bizim ülkemizde maalesef mezun oldukları zaman lise mezunu olmak düzeyi ve üniversitelerden mezun olan mühendislik fakültesi öğrenciler alışkın oldukları için tercih etmiyorlar. Ama devletimizin proje okulları var. Bizim okulumuz da bir proje okuludur. Sanayi Bakanlığı ve Milli Eğitim Bakanlığı’nın 2012 yılında geliştirmiş olduğu bu proje ile Türkiye’deki okullar bir başarıya ulaşmıştır.
‘’Devletimizin 7 bölge, 7 okul projesi ile meslek liselerine karşı yanlış algısı kayboldu’’
Genel olarak aileler çocuklarının meslek liselerine gitmelerine sıcak bakmıyorlar. Alışkın oldukları için diyelim daha doğrusu tercih etmiyorlar. Ama devletimizin proje okulları var. Türkiye’de ‘7 bölgede 7 okul’ projesi ile başlayan bir proje. Bu proje esasında Almanya’dan örneklendirilmiştir. 2024 yılında değerlendirdiğimiz zaman %30’luk bir başarı oranına ulaştı. Bu aslında iyi bir rakam .Bu proje ile meslek liselerine karşı olumsuz önyargı kayboldu. Ama halk bazında yani veli bazında baktığımız zaman başarı oranımız yüzde onlarda hala.
‘’Okulumuzda Yenilenebilir Enerji Teknolojileri’ bölümlerimiz var. Devletimiz şunu söylüyor; Öğrencilere belirli haklar tanıyacağız. Bu okullarda okuyanlar disiplinli, verimli bir eğitim alacak. Anadolu lisesi ve mesleki liseyi birleştirip tekrar eğitim alacak. Mezun olduğunda ya mesleği elinde bir birey olarak hayata atılacak, ya da öncelikli olarak aldığı eğitime yönelik mühendislik fakültesini tercih ederlerse bu çocuklarımıza öncelik hakkı tanınacak. Üniversiteden üniversiteye değişen belli puan aralıklarında ölçülen bu öncelik hakkında çocuklarımız çok avantajlı konumlara geliyorlar.Aslında okulumuzda geleceğin mühendisleri liseden itibaren yetiştirilmeye başlanıyor da diyebiliriz.’’
‘’Yenilenebilir Enerji Teknolojileri geleceğin mesleği’’
Yenilenebilir enerji Teknolojileri alanının geleceğin en parlak mesleklerinden biri olacağını da kaydeden Zelyut liselerde bu bölümlerde okuyan öğrencilerin ilgili mühendislik bölümlerinde daha avantajlı olacağını da sözlerine ekleyerek:
‘’Yenilenebilir Enerji Teknolojileri bölümünden mezun olan bir öğrenciler, enerji sistemleri mühendisliği, yazılım mühendisliği, bilgisayar mühendisliği, mekatronik mühendisliği ve elektrik elektronik mühendisliği bölümlerini seçerlerse puanlama açısından daha avantajlı olacaklar. Bu 5 mühendislik dallarında bizim okullarımızdan mezun olacak öğrenciler daha öncelikli haklara sahip oluyorlar. Ama en büyük hak bence bu değil, bence baktığımız zaman Avrupa’da da bu durum böyle. Özellikle Almanya’daki okullara baktığımızda bu okullarda okuyan çocuklar, özellikle liseden mezun olunca illa üniversite okuyayım mühendislik okuyayım değil,’’ bu okuldan mezun olunca iş yeri açabiliyor muyum’’ Ya da’’bir fabrikada donanımlı bir işçi olarak başlayabiliyor muyum ?’’derdinde oluyorlar. Bizim öğrencilerimiz bu hakka sahip olarak mezun oluyor. Bizim mezunlarımız da direk olarak mesleki yaşamlarına başlayabiliyorlar. Ancak mezun olan öğrenciye iş imkanı olanağını hala istediğimiz seviyeye getiremediğimiz için, sanayimizin gelişmiş olması ya da gelişen sanayiye uygun işverenle iş arayan arasındaki doğru diyaloğu sağlayıp doğru bir yerde başlatmadığımız için çocuklarımızda hala bir tedirginlik var. O nedenle çocuklarımız ‘’mezun olduğumuzda acaba bir temizlik dükkanı mı açsak? Asker mi olsak? Polis mi olsak? ‘’ kaygısını yaşıyorlar. Oysaki yenilenebilir enerji sistemleri bugün çağın mesleği olarak görülüyor. Bizim bu bölümümüzden mezun olan bir çocuk Anadolu topraklarında hangi ilde olursa olsun çok rahatlıkla iş yeri kurduğunda çok büyük getirilerini ve faydasını görecektir. Hala bu yönlendirmeyi bu başarıyı size yakalamış sayamıyoruz kendimizi.
‘’Öğrencilerimiz hem temel dersler hem de alan derslerini birlikte alıyor’’
Normal liselerde görülen derslerle birlikte alan derslerinin de aynı yoğunlukla verildiğini ifade eden eğitimci Haticetül Kübra Zelyut, öğrencilerin son sınıfta staja başladıklarını da söyledi. Staj süresince devletin ve işletmenin ortak olarak verdikleri ücretin asgari ücretin üçte ikisi gibi bir rakama ulaştığını belirten Zelyur, bir çok işletmenin stajyer öğrencileri staj sonrasında da istihdam edebileceğinin altını çizerek sözlerini şöyle sürdürdü:
‘’ Teknik liselerin en büyük avantajı şu; Ben 15 yıllık eğitim tecrübemle söylüyorum: Herkesin koruna bir bilezik takan bu liseler devlet tarafından destekleniyor. İkinci bir husus Mesleki ve Teknik Liselerde normal bir lisede alınacak tüm dersler öğrencilere veriliyor. Bunun yanısıra alan dersleri de alınıyor. Ayrıca burada rehberlikler, öğrencilerin algısını açma, yönlendirme keşfetme gibi hizmetler normal bir devlet okulumuzda okulumuza göre daha avantajlı bir durumda. Sonuç itibariyle Anadolu’nun topraklarında yaşayan her bir öğrencimize faydalı olmak bizim en büyük amaçlarımızdan birisidir.
‘’Uygulamalı eğitim ve stajlar öğrencinin mesleğe ve hayata bakışını değiltiriyor’’
Bizim okulumuzda şu an 177 staj yapan öğrencimiz var. Bunlar sahaya çıktıkları zaman, çalıştıkları şirketlerden asgari ücretin üçte birini devlet veriyor, yaklaşık üçte birin de işletme sahibi veriyor. Bir asgari ücretin üçte ikisini almış oluyor bu öğrenciler. Uygulamalı eğitimde fabrikalarda ya da çalıştıkları farklı kurumlarda bir mühendis eşliğinde hayata hazırlanıyorlar. Bunu örneklendirecek olursak bir işletmede çalışan öğrencimizin performansını beğenen işveren, okulumuza kadar gelip ‘bu öğrenci buradan mezun olduğunda direkt işe başlasın istiyorum’ dedi. Bu durumlar çocuklarımızı heveslendiriyor ve hayata kazandırıyor. Bunu çoğaltmamız gerekiyor.Tabi bir de şu var; hayata bakışını her şeyini değiştiriyor stajlar. Onun için stajlar bizim için çok önemli. Devletimiz de biz de bu konunun üzerinde çok büyük bir titizlikle duruyoruz.’’
