Yaşanan ekonomik krizin etkileri deprem faciasının etkisi ile daha da derinleşiyor. Elâzığ’da depremin etkisi ile birçok binada ağır hasar meydana gelirken, konut fiyatlarında, özellikle kiralık konut fiyatlarındaki fahiş artışlar vatandaşa ikinci bir depremi yaşattı. Deprem kaygısını üzerinden atamayan vatandaşlar diğer taraftan da hayat pahalılığı ile devam ediyorlar.
Elazığlı esnaf Salih Türkgüzeli, bir esnaf olarak yaşadığı sıkıntıları dile getirerek etinden suyuna her tüketim malzemesine yapılan zamlardan dolayı hem esnafın, hem de vatandaşın büyük sıkıntılar yaşadığını ifade etti. Depremin olduğu gün ete yapılan zamla, evleri hasar gördüğü için dışardan yemek yemek zorunda kalan vatandaşın da alım gücünün olumsuz etkilendiğini ifade eden Türkgüzeli, yapılan zamları fırsatçılık olarak değerlendirdi.
ARTIK MALZEME SATMAKTAN KORKUYORUM, UTANIYORUM
Depremin olduğu gün ete zam yapıldığını ifade eden esnaf Salih Türkgüzeli şunları söyledi:
‘’ Adım Salih Türkgüzeli. Sürsürü Mahallesi’nde lokanta işletmeciliği yapıyorum. Vallahi ben artık malzeme satmaktan korkuyorum, utanıyorum. Deprem olur olmaz, ertesi gün de kasaplardan ki; kasabın da suçu yok, besicilerden dolayı etin kilosuna 25 lira zam yapıldı. Tavuğa aynı şekil 10 – 12 lira arası zam geldi. Artık müşteri geliyor, utanıyoruz ki müşteriye yemek fiyatlarını söyleyelim. Adam geliyor, bir gün diyoruz ki kilosu bu kadar. Ertesi gün 10 lira 20 lira üstüne koymuş oluyoruz. Bundan sonra mahcup oluyoruz. Sonra adamlar diyor ki, acaba siz de mi fırsatçısınız? Niye bu fırsatçılığı yapıyorsunuz? Halbuki mesela dükkana su istiyorum, su geliyor kolisi 30 liraya. Adamı arıyorum. Adam diyor ki, ‘kolisi 40 TL oldu, 45 lira oldu.’ Ben mecburen bunu alınca müşteriye yansıtmak zorunda kalıyorum. Müşteriye yansıtınca insan utanıyor ister istemez. Bakıyorsun herkes evinin derdine düşmüş. Kimse evinde kalamıyor, Zaten. bulunmuş olduğum mahallede akşam çıktığın zaman bakın, her binada bir ya da iki lamba yanıyor. Bu sefer insanlar dışarıda kaldığı için, mecburen yemek yiyeceği bir yer arıyor. Ben de mahalle arasındayım. Normalde yemekleri uygun veriyorum. Ama böyle her gün zam geliyorsa, biz zamlı uygulamak zorunda kalıyoruz. Ondan dolayı müşteriye karşı mahcup oluyoruz. Buna bir çözüm bulmalarını istiyoruz. Hatta utanıyoruz, dükkanımızı açmaya bile utanıyoruz. Elektrikle mi uğraşalım, doğalgaza gelen zamla mı uğraşalım? Besicilerin yaptığı zamla mı uğraşalım? Normal olsa zam yapmadan idare edelim diyeceğim. Ama kaç gün zam yapmazsak o kadar bizden gidiyor, biz mağdur oluyoruz.
Depremin olduğu gün zam geldi. İlk başta birkaç gün uygulamayacağız dediler. Ama sonra adamlar da mecbur kaldılar. Yoksa ilk depremin olduğu gün zam yapıldı. Bize 3-4 gün kendi ceplerinden idare ettiklerini falan söylediler. Adamlar haklı, sadece bir kasapla alışveriş yapmıyorsun. Arıyorsun diğerini diğeri de aynısını söylüyor. Tavukçuyu arıyorsun, ona da zam gelmiş. Sadece bir firmaya gelen bir zam değil. Bakıyorsun bu besiciden kaynaklı bir şey. Fırsatçılık bu, başka bir şey değil.
DEPREM OLDU, SU GÖNDERMEK İSTEDİK.BİR KOLİ SU 30 LİRAYKEN, 45 LİRAYA SATTILAR
Adıyaman’a, Malatya’ya su göndermek istedik. Normalde faturalarımız var zaten. Bana gelen suyun kolisi 28 lira mesela, 30 liraya geliyor mesela. Adam diyor ki 30 lira. Sonra başka bir arkadaş aynı sucuyu arıyor, diyor ki; ‘ 60 koli su gönder bana. ’30liradan suyun kolisinin parasını gönderiyoruz. Sabah diyor ki 30 lira değil, 45 lira. Ben filan esnafa bunu saydım, aramızda kalsın suyun kolisi 45 lira. Halbuki suyun kolisi 30 lira. Ama fırsatçılığa çeviriyor. ‘Yok nakliye bulamadım, bu oldu, şu oldu.’ Halbuki nakliyenin geldiği yerin deprem bölgesi ile de alakası yok. ama yine de ister istemez fırsatçılığa çeviriyorlar.”
