SERRA TAYLAN/ELAZIĞ
Tüm Emekliler Derneği Genel Başkanı Satılmış Çalışkan Elazığ’da emekliler ve STK temsilcileriyle bir araya geldi. Emeklilerin durumları ve maaş iyileştirmeleri konusunda taleplerini açıklayan Çalışkan:’’ ’Emeklilerle çalışanların maaş durumları makası çok açıldı. Geçen sene biliyorsunuz çalışanlara 8 bin 77 lira bir seyyanen artış verildi. Biz emeklilere de bu artışın seyyanen verilmesini istiyoruz. Bu artış ile emeklilerin taban maaşı asgari ücrete denk gelmektedir üç aşağı beş yukarı. Onun için önce bir seyyanen komple tüm emekliliği kapsayacak bir artış istiyoruz. Bundan sonra 5510 sayılı yasayla maalesef emeklilerin maaşları her ay verilen zamdan daha çok erimektedir. Bugün bakarsak taban maaş dediğimiz, 12 bin 500 TL’nin esası 7 bin 500 – 8 bin liradır. Dul ve yetimlerimizin maaşı daha düşüktür. Bu erimenin önlenmesi için yasada değişiklikler istiyoruz. ‘’ dedi.
”Biz emeklilikte yaşa değil, hizmete takılalım”
Türkiye Tüm Emekliler Derneği Genel Başkanı Satılmış Çalışkan bir dizi ziyaretlerde bulunmak üzere Elazığ’a geldi. Ziyareti kapsamında Emekliler ve STK temsilcileri ile bir araya gelen Çalışkan Türkiye’deki emeklilerin durumu hakkında bir değerlendirmede bulundu. Emekli ve çalışan maaşları arasındaki makasın çok açıldığını ifade eden Çalışkan, emekli maaşlarının asgari ücrete denk gelmesi gerektiğini söyledi. İntibak yasası taleplerini de hatırlatan Çalışkan:’’ biz emeklinin intibak yasasını istiyoruz. Bu intibak yasası herhangi bir şeye göre değil hizmet ve prime dayalı, hizmet ve prime dayalı bir intibak istiyoruz. Bundan sonraki emekliliği de bilfiil hizmet artı prim günü. Yani diyoruz ki 25 sene 30 sene koysun, ama emeklilik yaşa değil hizmete takılsın. Hizmeti olan emekli olsun.’’ Dedi.
‘’Emeklilik yaşa değil, hizmete takılsın’’
Emekliler ile çalışanların maaşlarındaki makasın çok açıldığını ifade eden Tüm Emek Der Başkanı Satılmış Çalışkan, talep ettikleri intibak yasasının yaşa göre değil hizmet ve prim gününe göre uygulanması gerektiğini belirtti. Çalışkan konuya ilişkin açıklamasında şu ifadeleri kullandı:
‘’Emeklilerle çalışanların maaş durumları makası çok açıldı. Geçen sene biliyorsunuz çalışanlara 8 bin 77 lira bir seyyanen artış verildi. Biz emeklilere de bu artışın seyyanen verilmesini istiyoruz. Bu artış ile emeklilerin taban maaşı asgari ücrete denk gelmektedir üç aşağı beş yukarı. Onun için önce bir seyyanen komple tüm emekliliği kapsayacak bir artış istiyoruz. Bundan sonra 5510 sayılı yasayla maalesef emeklilerin maaşları her ay verilen zamdan daha çok erimektedir. Bugün bakarsak taban maaş dediğimiz, 12 bin 500 TL’nin esası 7 bin 500 – 8 bin liradır. Dul ve yetimlerimizin maaşı daha düşüktür. Bu erimenin önlenmesi için yasada değişiklikler istiyoruz. Bu hususu şöyle söyleyeyim; biz emeklinin intibak yasasını istiyoruz. Bu intibak yasası herhangi bir şeye göre değil hizmet ve prime dayalı, hizmet ve prime dayalı bir intibak istiyoruz. Bundan sonraki emekliliği de birfiil hizmet artı prim günü. Yani diyoruz ki 25 sene 30 sene koysun, ama emeklilik yaşa değil hizmete takılsın. Hizmeti olan emekli olsun. Onun için bu şekilde bir düzenleme istiyoruz. Çünkü daha önce geçmişte kullanılan ve bugün hâlihazırda emekli sandığının da kullanmış olduğu katsayı ve gösterge sistemi. Daha önce kullanılan katsayı ve gösterge sistemi ile maaşlarımızdan fazla bir erime olmuyordu. Beş sene önce aynı prim aynı günle aynı dereceden emekli olanla, beş sene sonra aynı prim aynı günde emekli olan emekli aynı maaşı alıyordu. Bugün bir sene sonraki farklı. Karışık bir sistem. Bu sistem emeklileri bugün bu hale getirmiştir. Bugün 2000 yılı öncesinin en yüksek emeklileri dediğimiz süper emekliler vardı hatırlar mısınız? 9 bin gün priminiz olduğu halde üzerine de bin 800 gün prim yatırarak beş bin gösterge satın aldık. Bugün aldığımız maaş 19 ila 20 bin TL arası. Bu kadar erime oldu. Diğer bütün emeklilerin erimesi de var. Bu erimlerin önlenmesi emeklilik sisteminin normal bir şekilde oturmasına bağlı. Kimin nereden emekli olduğunu, neye göre emekli olduğunu bilmesi lazım. ‘’
‘’8 bin TL alanı 12 bin TL’ye getirdin, iyi de, 12 bin 500 TL alan ne oldu?’’
Emekli maaşlarının prim ödeme rakamlarına göre belirlenmesi gerektiğini de belirten Satılmış Çalışkan, kök maaşlara yapılan zamları da değerlendirerek:’’ Sadece tabanı desteklemekte bu iş bitmiyor. Kardeşim 8 bin TL alanı 12 bin TL’ye getirdin, iyi de, 12 bin 500 TL alan ne oldu?’’ diye konuştu. Çalışkan:
‘’Bugün emeklilikte nedir? Göstergesi, ödemiş olduğu prim matrahının ortalamasıdır. Kaç senenin ortalaması alınıyorsa ona göre derecesi olacak, kademesini alacak. Aylık bağlama oranı da taban aylığı asgari ücret olsun diyoruz. Asgari ücretin karşılığı der ki %65 veya %70. Biz tek bir şey konuşmuyoruz. Oturalım bilim adamlarıyla biz de bu işin içinden daldan düşenler olarak fikrimizi söyleyerek konuşalım. 5000 günün karşılığı %70. Her emekli olan 5000 günü dolduktan sonra emekli olacak. Çünkü bilfiil hizmet de koyuyoruz. 5000 günde %70 alacak. %70’in üzerine. Birisinin 8000 günü var. Onun üzerindeki artan günü seneye bir puan veya 240 güne bir puan geçmiş olduğu gibi verilerek aylık bağlama oranı belirlenecek. Şimdi birinci dereceden de emekli olmuş aynı hizmetle, ikinci dereceden de aynı hizmetle emekli olmuş. Fakat primleri değişik ödemiş. Birisi 5000 liralık primini ödemiş, bir diğeri 4000 TL ödemiş aylık. Bu 5000’in karşılığı aylık bağlama oranı diyelim ki %60’tan olursa 9 bin günün karşılığı %76 olur onu alacak. 4 binden ödeyen de 4 binin %76 sını alacak. Kimsenin kimseye hakkı geçmeyecek. Adalet gelecek. Adalet olmayan yerde huzur olmaz. Senelerdir emeklinin bütün sıkıntısı bunlardır.” dedi.
‘’5510 sayılı yasa emekliyi bu duruma getirmiştir’’
Adalet olmazsa huzur olmaz. Biz önce adalet istiyoruz. Maaşlarımıza bu şekilde düzenleme yapıldıktan sonra, tabii ki bu geçme süresi ayarlanabilir, bir sene iki sene şeklinde olabilir. Ama bunun yapılması şart. Bugün 5510 sayılı yasa emekliyi bu duruma getirmiştir. Bugün 6 bin TL maaş alan dullarımız var. Sadece tabanı desteklemekte bu iş bitmiyor. Kardeşim 8 bin TL alanı 12 bin TL’ye getirdin, iyi de, 12 bin 500 TL alan ne oldu? Ona gelene kadar diğeri tamamladın. Birine 500 verdin, birine 400 verdin tamamladın. Peki, 12 bin 500- 12 bin 100 TL alan ne oldu? Bu zengin miydi? Bunun için adaletli bir sistem istiyoruz. ‘’
Emekli ikramiyesi ilk çıktığında bir küçükbaş hayvan alabiliyorduk, şimdi bir budunu bile alamıyoruz’’
Emeklilere dini bayramlarda verilen ikramiyenin eridiğini ifade eden Çalışkan bu ikramiye zamlarının da asgari ücrete denkleştirilmesi gerektiğini söyledi.
‘’Artı bir diğer sorun, senelerdir uğraşarak bir ikramiye aldık. Dini bayramlarda ikramiye veriliyor biliyorsunuz. Ama belki ikramiye çıktığında bir küçükbaş hayvan alabiliyordu emekli. Ama bugün küçükbaş hayvanın çok affedersiniz budunu bile alamıyoruz. O hale geldik. Bunun da bir sisteme bağlanması gerek. Bu sistem de, mevcut olan sistemlerden asgari ücrete endekslenmesi lazım. Asgari ücreti ne zam verirse bizim ikramiyemize de o zammı versin. Bu şekilde bunu talep ediyoruz.’’
‘’Biz geçmişte SSK‘ya bu kadar fark ödeseydik, SSK bize çok daha iyi paralar verirdi’’
Emeklilerin sağlık giderlerinde ödedikleri katkı paylarının kaldırılması gerektiğini de vurgulayan Çalışkan özel hastanelerde emekliye devletin ödediği katkı payının % 200’üne kadar fark istenmesini de eleştirdi. Çalışkan:
‘’Bundan sonra sağlık sorunlarımız var biliyorsunuz. Sağlık sorunları. Malum gençken değil yaşlı iken sağlık sorunlarımız da daha çok oluyor. Ve biz daha çok ihtiyaç duyuyoruz. Gençken belki üç ayda bir doktora gidiyorduk, şimdi ayda üç defa gidiyoruz. Bunun için bizden kesilen katkı paylarının, ilaç farklarının, eczane farklarının alınmaması istiyoruz. Biz zamanında sigortalı olurken bize ‘sizden böyle bir fark alacağız’ denilmedi. ‘Siz priminizi yatırın, sizin sağlığınız bize ait hayatınız boyunca, sizden sonra da geriye kalan eşinize veya çocuğunuza da biz bakacağız.’ diye bu söz verilmişken, maalesef maç devam ederken oyun değişikliği yapıldı. Biz geçmişte SSK‘ya bu kadar fark ödeseydik, SSK bize çok daha iyi paralar verirdi. Şimdi görüyorsunuz hastaneye gitmek için randevu alamıyoruz. Bilhassa büyükşehirlerde randevu alamıyoruz. Ne yapacağız? O zaman mecburen özele gidiyoruz. Bugün özelde muayeneler 800- 900 TL’den başlıyor en düşük olarak. Bunu hangi emekli verebilir? Ama o gün belki borç harç gidiyor, hasta çünkü. Veyahut randevu aldı gidiyorsun, hastaneye bakıyor görüntülemeye gönderiyor, laboratuvara gönderiyor. Bunların neticesi gelecek ki teşhis koyacak . Beni tedavi edip ilacımı verecek. Veya ameliyat edecek vs . Görüntülemeye altı ay gün veriyorlar bize. Laboratuvarlar bir ayda geliyor. Ben o zamana kadar ne yapacağım? Ben o zamana kadar durabilecek miyim? Hastayım ben, hasta olarak geldim sana ,istirahat almaya gelmedim. Bunun için bunların da kaldırılmasını istiyoruz. Özel hastanelerde bizden alınan %200 lük diye bir fark var. Böyle bir saçmalık olmaz. ‘Desin ki 50 TL ödeyeceksin, desin 100 TL ödeyeceksin. Tamam %200’e kadar fark alabilir kuralı var.Bu neyin %200’ü bunu bileniniz var mı? Bunu hiç kimse bilmiyor. Herkes, her hastane kendine göre bir şey uyduruyor. A hastanesinin muayenesi SGK‘da 2000 liraymış, bunun %200’ünü fark olarak alacakmış. Ben bunu bilmiyorum ki. Bunların düzelmesi için çalışmalarımız var. Bu hususta dosyalarımızı hazırladık. İktidara ve muhalefete verdik. 1 Ekim’den itibaren parlamento açıldığında gidip resmen de takip edeceğiz. Ama şu var. İktidar da biliyor sosyal güvenliğin bu duruma geldiğini. Bir değişiklik yapacaklar ama nasıl bir değişiklik yapacaklar? Bunun en iyi şekilde yaptırmamız lazım. ‘’ dedi.
News
