Elazığ’ın Kurtuluş Planı kapsamında 3’ncü ayak olarak hazırladıkları projelerini de kamuoyu ile paylaşan Hazar Stratejik Araştırmalar Merkezi Başkanı Prof. Dr. Bilal Çoban Su Ürünlerinde Elazığ’ın güçlü yönlerinin oldukça fazla olduğunu bunun mutlak suretle değerlendirilmesinin gerektiğini söyledi.
Su ürünleri konusunda imkânların ve fırsatların değerlendirilmesi halinde Elazığ’ın Su Ürünleri Şehri olacağını kaydeden HAZARSAM Başkanı Prof. Dr. Bilal Çoban bu konuda şehrin güçlü yönlerini şehir dinamiklerinin dikkatlerine sundu.
SU ÜRÜNLERİNDE TÜRKİYE’NİN İNCİSİ OLMAK
Tarım ve Hayvancılık ile Elazığ’ın Eğitim konusundan sonra şehrin kalkınmasına öncülük edecek kurtuluş planlarından bir diğeri olan Su Ürünleri konusundaki çalışmalarında şehrin sahip olduğu potansiyeli ve bu potansiyellerin değerlendirilmesi halinde Elazığ’a sağlanacak katma değerleri kaydeden Başkan Çoban Su Ürünleri Yetiştiriciliğinde Elazığ’ın Türkiye’nin incisi olacağını hatırlattı.
GÜÇLÜ YÖNLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ
Çalışmalarında Su Ürünleri Yetiştiriciliği ile ilgili genel bilgiler veren Başkan Çoban projelerini 5 ayrı başlık halinde değerlendirdi. Su Ürünleri Yetiştiriciliği Bağlamında Elazığ’ın Güçlü Yönlerini de maddeler halinde sıralayan Çoban, bu güçlü yönlerin değerlendirilmesi halinde ortaya çıkacak fırsatlara da çalışma metninde yer verdi.
Su Ürünleri yetiştiriciliğinde zafiyet yaratacak hususlara da dikkat çeken HAZARSAM Başkanı Bilal Çoban proje dosyasında gelecek tehditleri de maddeler halinde hatırlatarak Su Ürünleri Yetiştiriciliği alanında hayata geçirilmesi gereken projelerden bazılarını ise şu maddelerle açıkladı.
TÜRKİYE’NİN İNCİSİ OLMAK
Tarım ve Hayvancılık ile Elazığ’ın Eğitim konusundan sonra şehrin kalkınmasına öncülük edecek kurtuluş planlarından bir diğeri olan Su Ürünleri konusundaki çalışmalarında şehrin sahip olduğu potansiyeli ve bu potansiyellerin değerlendirilmesi halinde Elazığ’a sağlanacak katma değerleri kaydeden Başkan Çoban Su Ürünleri Yetiştiriciliğinde Elazığ’ın Türkiye’nin incisi olacağını hatırlattı.
GÜÇLÜ YÖNLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ
Çalışmalarında Su Ürünleri Yetiştiriciliği ile ilgili genel bilgiler veren Başkan Çoban projelerini 5 ayrı başlık halinde değerlendirdi. Su Ürünleri Yetiştiriciliği Bağlamında Elazığ’ın Güçlü Yönlerini de maddeler halinde sıralayan Çoban, bu güçlü yönlerin değerlendirilmesi halinde ortaya çıkacak fırsatlara da çalışma metninde yer verdi.
Su Ürünleri yetiştiriciliğinde zafiyet yaratacak hususlara da dikkat çeken HAZARSAM Başkanı Bilal Çoban proje dosyasında gelecek tehditleri de maddeler halinde hatırlatarak Su Ürünleri Yetiştiriciliği alanında hayata geçirilmesi gereken projelerden bazılarını ise şu maddelerle açıkladı…
Su Ürünleri Yetiştiriciliği Alanında Hayata Geçirilmesi Gereken Projeler…
- Akvaryum balıkçılığına, alternatif ve diğer su ürünleri türlerinin yetiştiriciliğine yönelik proje desteklerinin verilmesi ve fizibilitelerin hazırlanması,
- Balık yemi üretimine yönelik yatırımın özendirilmesi ve teşvik edilmesi,
- Çeşitli eğitim programlarıyla avcılık sektöründe yer alan balıkçılarımızın yetiştiricilik sektörüne kaydırılması ve otokontrol sisteminin kurulmasına yönelik çalışmaların yürütülmesi,
- İhracatta verimliliğin arttırılması amacıyla yeni pazar araştırma projeleri geliştirilmesi ve desteklenmesi,
- Balık hastalıkları konusunda lisansüstü eğitim yapmak isteyen su ürünleri mühendislerine özel özendirici teşvik ve bursların verilmesi.
- İşlenmiş balıkların artıklarının yem olarak değerlendirilmesi yönündeki projelerin geliştirilerek faaliyete geçirilesi
- Elâzığ balık tanıtım grubu kurularak görsel basında balık tüketiminin faydaları yönünde tanıtıcı programların düzenlenmesinin sağlanması
- Canlı balık yemi üretimine yönelik projelerin desteklenmesi ve özendirilmesi
- AB, TÜBİTAK, Kırsal kalkınma, DAP idaresi ve Kalkınma ajansı gibi kurumlara mümkün olduğunca fazla sayıda proje sunulmasının sağlaması ve su ürünleri birliği çatısı altında bir su ürünleri proje ofisi kurulması
- Balık Ağı İmalatı
- Su Ürünlerini Muhafaza ve İşleme Tesisleri çoğaltılması,
- Pazar çeşitliliğinin geliştirilmesi ve arttırılması
- AB standartlarında bir Balık Hali kurulması
SU ÜRÜNLERİ ŞEHRİ ELAZIĞ
Elâzığ ilinde alabalık yetiştiricilik yapan ağ kafes işletmeleri Karakaya Baraj Gölünün 8, 9 ve 10. Bölgelerinde ve Keban Baraj Gölünün 2, 3 ve 6. Bölgelerinde faaliyet göstermektedir. Karakaya Baraj Gölü 10. Bölge dışında kalan işletmeler, su sıcaklığı yaz mevsiminde 27oC’ye kadar çıktığı için dönemsel yetiştiricilik yapmaktadır. Dönemsel yetiştiricilik yapan işletmelerde, Ekim ayı sonunda su sıcaklığının 20oC’nin altına düşmesiyle kafeslere stoklanan 5-20 gramlık yavrular; bir sonraki yılın Mayıs ayı sonunda, pazara sunulmaktadır. Karakaya Baraj Gölünün 10. bölgesi su özellikleri açısından, tüm sezon boyunca alabalık yetiştiriciliğine elverişlidir. Bu bölge, Keban Baraj Gölünün dip kısmından gelen ve sıcaklığı tüm mevsimlerde sabit olan soğuk suyun etkisinde kaldığından, yıl boyu ağ kafeslerde alabalık yetiştiriciliğine uygundur.
Artan dünya nüfusuna karşılık, protein açığı her geçen gün büyümekte ve karşılanamamaktadır. Bu nedenden ötürü balıkçılık ve su ürünlerinin önemi giderek artmaktadır. Ülkemizde su ürünleri tüketiminde yalnızca balık ön plana çıkmaktadır. Halen ülkemizde su ürünleri üretimi yapılabilecek 25 milyon hektar alan mevcuttur. İç su kaynakların sayısı sulama ve enerji üretimi amacıyla yapılan gölet ve baraj gölleriyle artmaktadır. Ülkemizde yaklaşık 1.000 civarında gölet, 220 civarında baraj gölü ve yaklaşık 200 adet doğal göl bulunmaktadır. 2020 yılında deniz ürünleri üretimi 331 bin ton, yetiştiricilik üretimi 421 bin ton ve tatlı su ürünleri üretimi ise 33 bin ton olarak gerçekleşmiştir.
İlimizin etrafını çevreleyen iç su kaynaklarının varlığı su ürünleri açısından önemli bir potansiyel oluşturmaktadır. Avcılık ile sazan ve diğer türler 2019 yılı TÜİK verilerine göre 541 ton, yetiştiricilik ile 21.550 ton alabalık üretimi yapılmaktadır. İlimiz Alabalık üretimi açısından Türkiye’de liderdir.
Nüfus artışı, aşırı ve bilinçsiz avcılık ve çevresel etkenler, doğal balık kaynaklarının hızla azalmasına, hatta bazı türlerinin neslinin tükenmesine sebep olmuştur. Doğal balık stoklarının azalması ile ortaya çıkan açık ancak kültür balıkçılığı ile kapatılabilecektir. Bu durum, su ürünleri yetiştiriciliğinin dünya nüfusunun dengeli ve yeterli beslenmesi için vazgeçilmez olduğunu ortaya çıkarmaktadır.
Elâzığ Kalkınma Kurultayında genel olarak 3 odak sektörden biri olarak değerlendirilen Su Ürünleri Sanayinin gelişmesi için, bugün en önemli problem, su ürünleri yetiştiriciliği yapılan ve yapılabilecek sulak alanlara yol ve elektrik gibi altyapıların olmamasıdır.
Yatırımcı için yatırım maliyetinden fazla olan altyapı için bu harcamayı yapmak risk oluşturmakta ve işletme sermayesinin bu alanda harcanacağı için yatırımdan vazgeçmesine neden olmaktadır.
Kalkınma Kurultayları ile hedeflenen üretime ulaşmak isteniyor ise öncelikle bu altyapı sorununun siyaset kurumu tarafından acilen çözülmesi ve Milletvekilleri tarafından yasal ve bürokratik engeller kaldırılmalıdır.
Türkiye’de en fazla alabalık üretimi yapılan il Elâzığ’dır. İkinci sırada ise Muğla yer almaktadır. 2020 yılında Elâzığ’da 23 bin ton Muğla’da ise 22 bin ton alabalık üretimi yapılmıştır. Toplamda üretilen alabalık miktarı 126 bin tonu aşmıştır. Şanlıurfa, Tokat, Kahramanmaraş, Gaziantep ve Samsun 5 bin tonu aşan alabalık üretim rakamları ile ülkemizin diğer önemli alabalık üreticisi illeridir.
