Müstakil Sanayici ve İş Adamları Derneği (MÜSİAD) Kasım ayı SAMEKS verileri açıklandı. Müstakil Sanayici ve İş Adamları Derneği (MÜSİAD) Elazığ Başkanı Tekin Gürkan Kasım Ayı SAMEKS Verilerini değerlendirdi.
Gürkan, 2022 yılı Kasım ayında mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış SAMEKS Bileşik Endeksi, bir önceki aya göre 0,5 puan azalarak 53,1 değerine gerilemiştir. Bu dönemde Hizmet Sektörü SAMEKS Endeksi önceki aya göre 1,0 puan azalış kaydederek 50,8 puana gerilemesine karşın referans değer üzerindeki seyrini sürdürmüştür. Önceki aya göre 1,1 puan yükseliş kaydederek 59,1 seviyesine ulaşan Sanayi Sektörü SAMEKS Endeksinin atış eğilimi bu dönemde de sürmüştür. Hizmet sektöründe gözlenen gerilemede girdi alımlarının artış hızının önceki aya kıyasla hız kaybetmesi etkili olurken, sanayi sektöründe gerçekleşen artışta ise yeni siparişlerin canlı görünümünün tetiklediği üretim artışı belirleyici olmuştur. Bu gelişmeler neticesinde önceki aya göre 0,5 puan azalmasına karşın 53,1 seviyesinde gerçekleşen mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış SAMEKS Bileşik Endeksi, yılın dördüncü çeyreğine dair pozitif görünümünü sürdürmüş ve ekonomik aktivitedeki canlılığın Kasım ayında da devam ettiğine işaret etmiştir.
Sanayi Sektörü SAMEKS Endeksi
Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış Sanayi Sektörü SAMEKS Endeksi, 2022 yılı Kasım ayında, bir önceki aya göre 1,1 puan artarak 59,1 seviyesine yükselmiştir. Bu dönemde yeni siparişlerin önceki aya göre 1,9 puan artış kaydederek 61,0 seviyesine yükselmesi, sektör genelindeki pozitif görünümde belirleyici etken olmuştur. Yeni siparişlerdeki artışa bağlı olarak girdi alımlarının olumlu seyri bu dönemde de devam etmiş; önceki aya göre 0,7 puan artış kaydeden satın alım alt endeksi, 67,8 puanlık seviyesiyle güçlü bir görünüm arz etmiştir. Bu gelişmelere bağlı olarak sanayi sektöründe üretim artışı Kasım ayında da devam etmiş; önceki aya göre 3,3 puan ivme kazanarak 57,6 puana yükselen üretim alt endeksi, referans değer üzerindeki seyrini sürdürmüştür. Önceki aya göre 1,2 puan artış kaydederek 50,9 seviyesine yükselen istihdam alt endeksi de 3 aylık aradan sonra sektöre yönelik emek talebinin olumlu seyrettiğine işaret etmiştir. Nihai mal stoku alt endeksi Kasım ayında önceki aya göre 5,6 puan artarak 48,6 puan seviyesine yükselirken, 2,5 puan azalış kaydetmesine karşın 53,8 seviyesinde gerçekleşen tedarikçilerin teslimat süresi alt endeksi ise bu döneme dair pozitif bir görüntü sunmuştur. Böylece 59,1 puanla Sanayi Sektörü SAMEKS Endeksi 50 referans değeri üzerindeki seyrini üst üste 16’ncı ayına taşırken, sektördeki genişleme yılın dördüncü çeyreğinde de devam etmektedir.
Hizmet Sektörü SAMEKS Endeksi
Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış Hizmet Sektörü SAMEKS Endeksi, 2022 Kasım ayında önceki aya göre 1,0 puan azalarak 50,8 seviyesine gerilemiştir. Önceki aya göre 3,2 puan azalış kaydederek 64,6 seviyesine gerileyen girdi alımları, bu dönemde sektör genelinde gözlenen hız kaybında belirleyici rol oynamıştır. 0,4 puan azalış kaydederek 51,5 seviyesine gerileyen istihdam alt endeksi, söz konusu ivme kaybına karşın 50 referans değeri üzerindeki seyrini Kasım ayında da sürdürmüştür. Bu dönemde 2,2 puan azalış kaydederek 45,6 puana gerileyen nihai mal stoku ve 2,0 puan artmasına karşın 49,1 puanda kalan tedarikçilerin teslimat süresi alt endeksleri ise, 50 referans değerinin altında kalarak durgun bir görüntü sunmuştur. İş hacmi alt endeksi de önceki aya göre 0,7 puan artarak 45,5 seviyesine yükselmiş ve bu döneme ilişkin negatif bir grafik izlemiştir. Söz konusu gelişmeler Hizmet Sektörü SAMEKS Endeksi neticesinde 50,8 seviyesine gerilemiş, buna karşın referans değer üzerindeki seyrini bu dönemde de sürdürmüştür.
YORUM:
Ekim ayına ilişkin 52,3 puanlık değeriyle yılın 4’üncü çeyreğine olumlu bir başlangıç yapan SAMEKS Bileşik Endeksi, artış eğilimini Kasım ayında da sürdürerek Türkiye ekonomisinde pozitif büyüme sürecinin devam ettiğine işaret etmiştir. Bu dönemde bilhassa sanayi sektörüne yönelik yeni siparişler, girdi alımları ve üretim göstergelerinin artış eğilimi dikkat çekerken, hizmet sektörü ise nispi bir durgunluk arz etmiştir. Her iki sektörde de istihdam alt endeksinin referans değer üzerinde gerçekleşmesi, yılın 3’üncü çeyreğinde artış hızı düşen istihdam göstergelerinin yeniden pozitife döndüğüne dair olumlu sinyaller vermektedir.