Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile Türkiye Jokey Kulübü’nün Varlık Fonuna devredilmesi sonucu Türkiye’de bir çok belediyenin hipodromlardan elde ettiği % 5 oranındaki vergi geliri sona erdi.
Yurtiçinde at yarışları düzenleme, yurtiçinde ve yurtdışında düzenlenen at yarışları üzerine bahis kabul etme lisansını dağıtma yetkisi 2017 yılında Varlık Fonu’na devredilmişti. 1 Ekim 2023’ten Türkiye’de hipodromlardaki at yarışları ve bahislerden elde edilen eğlence vergisi de belediyelerden alınarak varlık fonuna devredildi.
YURTBAŞI BELEDİYESİ’NİN EĞLENCE VERGİSİ GELİRİ VARLIK FONUNA DEVREDİLDİ
Bu karardan etkilenen belediyelerden birisi de Elazığ Yurtbaşı beldesi. Elazığ’da Yurtbaşı Beldesi’nde bulunan Türkiye Jokey Kulübü hipodromu, bölge ekonomisine canlılık katan ve belde belediyesinin en önemli gelir kaynağı olan kurumlardan birisi idi. Alınan son kararla birlikte belde belediyesinin en önemli gelir kaynağı olan % 5′ lik eğlence vergisi geliri sonlandırıldı. Hipodromdan yıllık 60-70 Milyon lira arası bir geliri olan belediye, alınan bu kararla büyük bir gelir kaybı yaşayacak. Belediyenin işçi çıkarmak zorunda kalacağı konuşuluyor.
BELEDİYE İŞÇİ MAAŞLARINI ÖDEYEMEYEBİLİR
Yaklaşık 170 personeli olan belediyenin, bu gelir kaybı ile giderlerini karşılayamayacak duruma geldiği söyleniyor. Alınan karardan dolayı belediyenin bölgeye yatırım yapamayacağını ifade eden belde halkı da tepkili. Belediyede çalışan işçiler ise işten çıkarılma tehlikesi ile karşı karşıya olduklarını ve bu durumun düzeltilmesini istediklerini söylüyorlar.
BELEDİYE BAŞKANI YASİN YILMAZ: PERSONEL MAAŞLARINI ÖDEMEKTE ZORLANACAĞIZ
Yurtbaşı Belediye Başkanı Yasin Yılmaz, belediye gelirlerinde ciddi bir düşüşe yol açacak uygulama ile lgili olarak ciddi bir sıkıntı yaşayacaklarını söyledi. Yılmaz,mevcut personelin kendisiden önceki dönemde işe alındığını belirterek, bu gelir kaybı ile personel maaşlarını ödemekte zorlanacaklarını ifade etti. Yılmaz şunları söyledi:
“Yurtbaşı beldemiz bölgenin en gelişmiş beldelerinden birisidir. Özellikle at yarışlarının olduğu dönemlerde belde halkımız da ticari hareketlilikten memnuniyet duymaktadır. Alınan kararla belediyelerin hipodromdan aldığı eğlence vergisi Varlık Fonu’na devredildi. Belediye gelirlerimizin önemli bir kısmı bu vergi gelirinden karşılanıyordu. Bu karar belediyemizi sıkıntıya sokacaktır. Belediyemizde 160 personel var. Ve bu personel bizden önceki dönemde işe alınmıştır. Personel maaşlarını ödemekte zorlanacağız. Personelimizin mağdur olmaması için elimizden geleni yapmaya çalışıyoruz” dedi.
BELEDİYE ÇALIŞANI DOĞAN: BELEDİYE İSTEMESE DE BELKİ ÇOĞUMUZU İŞTEN ÇIKARACAK
Belediye çalışanlarından Mahmut Doğan da alınan kararın en çok işçileri mağdur edeceğini söyledi. Doğan işten çıkarılma ihtimalleri olduğunu belirterek : ” Bizim başka gelir kaynağımız yok. Burada alnımızın teri ile işçi olarak çalışıyoruz. Yurtbaşı Beldesinde ticari yaşam da olumsuz etkilenecek. Belediye belki bir çoğumuzu işten çıkartmak zorunda kalacak. O durumda biz ne yaparız? Burası büyük bir şehir değil ki, işimizden olursak başka iş bulalım. İnşallah bu durum düzelir.” dedi.
BELDE SAKİNİ: BELDENİN HALİ PERİŞAN OLUR
Yurtbaşı Belde sakinlerinden Nevzat Işın, alınan kararla belediyeden bir çok işçinin işten çıkarılabileceğini söylerken, belediyenin yaşadığı gelir kaybının esnaf ve vatandaşı da olumsuz etkileyeceğini belirtti. Işın, belediyenin hipodrom gelir kaynağının tekrar verilmesini istediklerini sözlerine ekledi. Işın şunları söyledi:
”Varlık fonuna devredilmesini ben bilmem. Âmâ beldenin hali perişan olur. Bayağı bizi canlı tutuyordu o para. Personellerin gelir giderlerinin hemen tamamı o para ile karşılanıyordu. Şu anda istihdam sayısı 170 personel var. Bunların geçim kaynağı belediye. Hipodrom gelirleri hazineye devrolunduktan sonra bu personelin giderleri karşılanır mı? Orası muamma. Bu paranın tekrar köyümüze iade edilmesi çok güzel olur. Bundan sonra burası pasif bir belediye olur.” dedi.
TÖRÜN: BELDEDE ÇALIŞAN PERSONELİN ÇOĞU MAĞDUR OLACAK
Emekli Belediye personeli Cemal Törün de alınan kararın beldeyi çok olumsuz etkileyeceğini belirtiyor. Törün, bu kararla belediyenin işçi maaşlarını ödeyemeyecek hale geleceğini, işten çıkarılan işçilerin de büyük mağduriyet yaşayacaklarını belirterek sözlerine şöyle devam etti:
”Çok büyük bir kayıpla karşılaştık. Ben de eski bir belediyeci olarak konuşuyorum. Daha önceden gelirimiz çok iyiydi. Halkımız da faydalanıyordu, beldemiz de insanlarımız da faydalanıyordu. Ama şimdi bu durum bizim için çok büyük bir kayıp. Belediyemizde çalışan personelimizin birçoğu mağdur olacak. Vekillerimizden en büyük talebimiz, hipodrom gelirlerinin tekrar beldemize geri dönmesi. Olmazsa çok yazık olacak. Burada çalışan personeli başka kurumlara gönderemezler. Belediye kimseyi işten çıkartamaz. İşten çıkarılsalar tazminat davaları doğacak, Bu insanlar da mağdur oldu. Beldemiz de mağdur oldu, belediyemiz de mağdur oldu. Gerçekten bizleri büyük sıkıntılara soktu. En büyük sıkıntımız çalışanlar onlara üzülüyoruz. Hükümetimizden talebimiz, inşallah geri döner. ”dedi.
BU KARAR SADECE BELEDİYEYİ DEĞİL, ESNAFI DA, VATANDAŞI DA MAĞDUR ETMİŞTİR
Hipodrom gelirlerinin gitmesi ile belediyenin ve çalışanlarının büyük sıkıntılar yaşayacağını belriten Cengiz Bincir de esnaf olarak kendilerinin de mağdur olduklarını belirtti. Yetkililerden alınan kararın iptal edilmesini ve belediyenin hipodromdan tekrar gelir elde etmesini istediklerini belirten Bincir:” Hipodrom gitti burası komple hiçe çıktı. Bitti. Yurtbaşı diye bir şey kalmadı. Bir köy olacak burası. Gelir, işçilerin geliri de gitti. Mesele hipodromdu. Bunları milletvekillerinin bir el atmaları lazım. Vatandaşa yazık, esnafa yazık. Giden gelen esnaftan alışverişini yapıyordu. Fırıncısı, bakkalı, personeli olsun. Hepsi hipodromdan geçiniyordu. Bizim de kaybımız var. Mesela adam hipodroma gittiği zaman gelip alışverişini de yapıyordu. Yukarıdakilerden destek bekliyoruz.
BU KADAR VATANDAŞI MAĞDUR ETMEYE KİMSENİN HAKKI YOK
Yıurtbaşı Esnaflarından Şahap Yılmaz verilen kararın Yurtbaşı’nın gelişimine engel olacağını ve tüm vatandaşların durumdan tedirgin olduğunu söyledi. Yılmaz yaşanacak mağduriyetlerin önüne geçilmesi gerektiğini belirterek. ”Genel olarak hiçbirimiz bu durumu istemiyoruz. Hipodromdan gelen paranın kesilmesi hayatı burada durdurur. Yurtbaşı Beldesine çok yazık olur. Biz yetkililerden rica ediyoruz. Buraya bir an evvel el atsınlar. bu kadar vatandaşı mağdur etmeye kimsenin hakkı yok. Bu konuya el atılması lazım. Biz bunun kapanmamasını istiyoruz. Eski konumuna getirilmesini rica ediyoruz. Beldenin hipodrom dışında bir geliri yok. Beldenin ayakta durması için hipodrom gelirlerinin beldeye verilmesi lazım. Aksi takdirde çok kayıplar olacak. Esnafından, işçisine her şey duracak.” dedi.
ELİMİZDE BİR HİPODROM KALMIŞTI, O DA GİTTİ
Yurtbaşı’nın bir tarım bölgesi ve strateji bir konumda olduğunu ifade eden Selahattin Mumcu da belediyenin gelirlerinin kesilmesinden dolayı orada çalışan çiftçiye destek veremeyeceğini ve bunun bölge tarımına ciddi sıkıntılar yaşatacağını söyledi. Yaşanan depremden sonra evleri olmadığı için bir çok Yurtbaşılı vatandaşın göç ettiğini de kaydeden Mumcu şunları söyledi:
”Burası tarım bölgesi. Doğu Anadolu’nun tüm tarım ürünler buradan gidiyor. Belediye hipodromdan aldığı vergilerle, çiftçiye, tamirciye, traktöre bile destek oluyordu. Yol yapıyordu. Her türlü yardımı sağlıyordu. Mazot yardımı olsun, ahır yardımı olsun. Üretim, tarlaların sürülmesi olsun. Bunlar belediyenin desteği ile yapılıyordu. Belediyenin desteği olmasa burada Doğu ve Güneydoğu’da karpuz üretimi, şarap üretimi. Her şey buradan çıkıyor. Bu destek olmasa burada tarım bitecek. Ve biz bunu sadece sitem olarak yapmayacağız. Seçimde boykot olarak da yapacağız. Seçimde sandığa gitmemek gibi çalışmalarımız da var. Bu tür çalışmalarımız olacak. Hakkımızı sonuna kadar arayacağız. İsmim Selahattin Mumcu. Ben de burada bir esnafım. Bu belediyeye depremlerden sonra zaten TOKİ de vermediler. Evler yıkıldı. TOKİ’ye burada yer vermediler, gittiler merkezde Çatalçeşme’ye yaptılar evleri. Halkın çoğu zaten buradan gitti. Devlet burada TOKİ yapmadı. Bir hipodrom kalmıştı. O da gitti. Sebze haline sorabilirsiniz. Doğu ve güneydoğunun bütün tarım ürünleri buradan gidiyor. Burası çok büyük bir tarım bölgesi.” dedi.
YÖNETİCİLERİMİZDEN DESTEK İSTİYORUZ..MAĞDURİYET YAŞAMAK İSTEMİYORUZ
Belediye personeli Yusuf Akdemir de belediyenin gelirlerinin azalması yüzünden işçilerin mağdur olacağını belirtti. Belediyenin ana gelirlerinden biri olan hipodrom gelirlerinin gitmesi ile belediyenin de zorluk yaşayacağını belirten Akdemir sözlerine şöyle devam etti:
”Hipodromun belediyeye gelen vergisinin varlık fonuna gitmesinden dolayı belediye personeli ve Yurtbaşı Belde halkı ve esnafı mağdur durumda. Bunun bir an önce çözüme kavuşması için yöneticilerden, destek bekliyoruz. beldemiz için iyi olmadı. Personel mağdur, Yurtbaşı halkı mağdur, esnaf mağdur. Hiç iyi olmadı. Maddi manevi mağduriyetimiz var. Esnaftan alışveriş yapamadıktan sonra, para veremedikten sonra iş yapamayacak. Kahveciye gittiğin zaman çay içemeyeceğiz. Kahveci bize çay vermeyecek. Her türlü mağduruz. Yarın öğrencimiz bizden para istediğinde veremediğimizde bu ölümdür yani. Yok nereden getireceğiz. Hipodromun gelirine güvenerek belediyenin işçi kapasitesi fazla. Herkes şimdi sudan çıkmış balığa dönmüş. Ortada kaldık.” dedi.
MAAŞLARINA GÜVENEREK KREDİ ÇEKEN ARKADAŞLARIMIZ VAR
Belediye işçilerinden Abdullah Barutçu, belediye işçilerinin birçoğunun kredi çektiğini ve maaşlarına güvendiklerini ancak hipodromun beldeden alınması ile maaşların aksayacağını belirterek;
“Burdaki çalışan arkadaşlar kredi çekmişler, maaşlarına güvenerek alışveriş yapmışlar. Bunlar ilerde hep sorun olacak. Maaşlarımızı alamadığımız takdirde ilerde hacizlik duruma geleceğiz hepimiz. Büyük bir sorun var. Çalışan ve kirada olan arkadaşlarımız var.” dedi.
