KÖŞE YAZILARI

MODA…TOPLUMUN EN HIZLI TÜKETİMİ..

Toplumların ayırt edici niteliklerinden bir tanesi olan kültür, insanların hayatlarının her aşamasında var olurken ,toplumların olay ve yaşanmışlıklara karşı olan tutum ve davranışlarını da biçimlendirmektedir. İnsanların yaşanmışlıklarıyla meydana getirdiği değerler bütünü  olan kültür, günümüzde iletişimle iç içe geçmiştir.

Özellikle sanayileşme ile birlikte gelen kapitalist anlayış bir çok alanda olduğu gibi kültürel anlayış ve yapılarda da belirleyici bir rol üstlenmiştir.Yaşam tarzlarındaki  Ekonomik alanda da belirleyici olmaya başlayan kültür, bir meta olarak pazar koşullarında alınıp satılan bir ticaret ürünü haline dönüşmüştür.

Moda kavramı yaşam biçimimizi ve tercihlerimizi etkileyen en önemli kavramlardan biri olmuştur.Sadece giyim kuşam olarak sınırlı bir çerçevede ele alamayız moda kavramını.Artık yeme içme alışkanlıklardan evimizde kullandığımız eşyalara, gezip tozduğumuz mekanlardan davranışlarımıza kadar.Her konuda hayatımıza yön veren bir kavram moda.

Zaman ve değişen koşullar insanların bakış açısı ve yaşam tarzlarında da değişikliğe yol açmaktadır.Özellikle günümüz popüler kültüründe var olduğu kaynaktan domino taşı etkisi ile yayılan davranış ve yaşam biçimleri edinmektedirler.

Günümüz kapitalist toplumlarında tüketme isteği, üretme isteğinin bir adım önüne geçmiş ve böyle bir ortam içerisinde temelinde tüketim kültürünün yattığı popüler kültür, toplumlara egemen olmaya başlamıştır. Özellikle iletişim araçlarının gelişip yaygınlaşması popüler kültürün de etki alanının genişletmiş ,bu da popüler kültür ürünlerinin hızlı artışı ve hızlı tüketilişine neden olmuştur.Haliyle moda denen kavram hızlı değişime gebe kalmıştır.Çünkü tüketime endeksli yaşam tarzını doğuran popüler kültür ve onun tamamlayıcısı moda kavramı sürekli değişim dinamiğini yansıtmak zorunda kalmıştır.

Gücün ve zenginliğin eşitsiz bir şekilde dağıldığı kapitalist toplumlarda, artık her şey  alınıp satılan bir meta olarak algılanması ,  düşünceleri, umutları, umutsuzlukları, beklentileri yaratan, tutan, sürdüren ve gerektiğinde değiştiren dev endüstrilerin doğmasına da sebep olmuştur. Bu dev endüstriler hem kendileri hem de kapitalist pazar için kitle ikna tekniklerini kullanarak bilinç yönetimi işini yapmaktadırlar.Ve bu konuda en etkin olarak kullanılan araç da medyadır.

Günümüzde medyanın en etkin olduğu alanlardan biri de moda kavramının insanlar üzerindeki değişken etkisinin yaygınlaşmasına olan katkısı olmuştur . Medya içinde olduğu kültürden etkilenerek işlevini yerine getirirken aynı zamanda kültürel anlayışın değişmesini de sağlamıştır. Dolayısıyla medya ister millî kültür, kitle kültürü, halk kültürü, isterse popüler kültür formlarında olsun bütün bu oluşumlarda etkin bir rol oynamaktadır.

Popüler kültür ile medya aynı iç içe geçmiş kavramlardır.. Medyanın ürettiği veya taşıdığı kültürün popüler karakterde olması kaçınılmazdır. Popüler kültüre ilişkin toplum belleğinde yer etmiş bir çok düşünce ve alışkanlığın  kaynağı medyadır.

Giyimden gıdaya, ev eşyasından,sosyal alışkanlıklara..Tüm tüketim  ürünlerinin popülerleştirme işinde iletişim medyası egemen gündemi belirlemekte, popülerleştirme sarmalı kişiler arası iletişimle yayılarak genişlemektedir.

Popüler kültürün toplumsal  yaşama olumlu ya da olumsuz en büyük getirisi moda kavramı olmuştur.Moda tüketimin tetikleyicisi bir kavramdır.Moda diyince aklımıza ilk gelen giyim sektörüdür.undan örneklemek gerekirse.İlkel toplumlardan günümüz modern toplumlarına kadar giyinmenin en birincil amacı örtünmek ve korunmak olmuştur.Toplumlar arası iletişimin yaygınlaşması ve insan sosyalleşmesinin artması neticesinde artık en azından giyim konusunda fark yaratma isteği oluşmuştur.Giyilen herhangi bir giyim eşyası çeşitlendirilerek albenisinin arttırılması yoluna gidilmiş ve bu da işin ticari boyutunda büyük bir rekabete dönüştürülmüştür.

Moda giyimin dışında hayatımızın her alanında.Konuşma tarzımızın ,dilimize giren kelimelerin bie bir akım olarak moda haline geldiği günümüzde gezdiğimiz yerler, dinlediğimiz müzik, okuduğumuz kitap,yeme alışkanlıklar..Hep modanın bize sunduğu şekilde kabul görmüştür.Ve ticari anlayışın da ürünü olan moda bu saydıklarımın hepsinde değişimi zaruri kılmıştır.Çünkü üreten değil tüketen toplumlar olduk.Artık düşüncelerimiz bile bir moda akımının ürünü haline gelmiş.Dolayısı ile zamanla popülaritesini kaybeden giyim,yiyecek, alışkanlıklar,müzik vb. mutlaka yerini yeni türevlerine bırakmak durumunda kalmıştır.

Sonuç olarak , popüler kültür ve moda olgusu yaşam bulma ve toplumu etkileme noktasında birçok bakımdan benzer şekilde işlemektedir. Ayrıca, bu olgular yaşanan hayatın gerçekleri olarak bize dayatılırken, aslında yapılan tamamen bireylerin tutum ve kanaatlerini etkilemek ve bu yolla bireyleri tüketime kışkırtarak onların tercihlerinde etkili olmaya çalışmaktır.